بیتا مرادی

درس اول: مفاهیم اساسی در آمار زیستی:

• تعاریف اولیه:
  • علم آمار،
  • جامعه آماری،
  • سرشماری،
  • نمونه آماری،
  • داده،
  • پارامتر
  •  آماره؛
• مفاهیم اساسی:
  • تعریف شیوع،
  • بروز،
  • مرگ­ و میر؛
• انواع متغیر:
  • متغیر کیفی
  • متغیر کمی (کمی گسسته و کمی پیوسته)؛
• مقیاس­ های اندازه ­گیری:
  • مقیاس اسمی،
  • مقیاس ترتیبی،
  • مقیاس فاصله­ ای
  • مقیاس نسبی؛
• طراحی آزمایش: معرفی انواع مطالعات ایپدمیولوژی:
  • مطالعه مشاهده ­ای (مطالعه مقطعی، گذشته­ نگر و آینده­ نگر)؛
  •  مطالعه مداخله ­ای:
    • کاهش اثرات متغیرها از طریق: تصادفی­ سازی، بلوک ­بندی کردن و کور بودن،
    • تکرار و اندازه نمونه؛
• معرفی برخی روش­های نمونه­ گیری:
  • نمونه گیری تصادفی،
  • نمونه­ گیری سیستماتیک،
  • نمونه­ گیری آسان،
  • نمونه­ گیری طبقه ­ای،
  • نمونه ­گیری خوشه ­ای
  • نمونه ­گیری چند مرحله­ ای.

درس دوم: توزیع فراوانی برای مشاهدات کیفی:

• فراوانی مطلق،
• فراوانی نسبی،
• فراوانی تجمعی،
• فروانی تجمعی-نسبی؛
• تنظیم جدول توزیع فراوانی برای مشاهدات کیفی.

درس سوم : انواع میانگین و کاربردهای آن:

• تعریف میانگین؛
• میانگین حسابی؛
• بررسی هفت ویژگی مهم میانگین حسابی؛
• میانگین پیراسته؛
• میانگین وینزوری؛
• میانگین وزنی؛
• میانگین هندسی ساده؛
• میانگین هندسی وزنی؛
• معیارهای گرایش به مرکز
  • میانگین به عنوان معیارهای گرایش به مرکز؛
  • روش محاسبه میانه برای نمونه­های زوج و فرد؛
  • بررسی چهار ویژگی مهم میانه؛
  • معرفی مد (نما) و انواع آن؛
  • بررسی دو ویژگی مهم مد (نما)

درس چهارم: معیارهای پراکندگی برای مشاهدات کمی:

• دامنه تغییرات؛
  • چندک­ها (دهک­ها، چارک­ها و صدک­ها)؛
• دامنه میان­چارکی؛
• انحراف متوسط از میانگین؛
• واریانس و انحراف استاندارد؛
• ضریب تغییرات؛
• بررسی معایب و مزایای هر یک از معیارهای پراکندگی.

درس پنجم: طبقه بندی مشاهدات کمی:

• تنظیم جدول توزیع فراوانی برای مشاهدات کمی؛
• برآورد معیارهای میانگین، چندک­ها (دهک­ها، چارک­ها و صدک­ها)، مد (نما)، انحراف متوسط از میانگین، واریانس و انحراف معیار در جدول توزیع فراوانی برای مشاهدات کمی طبقه­بندی شده.

درس ششم: نمایش گرافیکی مشاهدات:

• نمایش گرافیکی مشاهدات کیفی: نمودارهای دایره­ ای و میله ­ای؛
• نمایش گرافیکی مشاهدات کمی: نمودارهای جعبه­ ای، هیستوگرام، ساقه و برگ؛
• مقایسه نمودارهای جعبه­ای برای دو نمونه؛
• برآورد معیارهای میانگین و مد (نما) در نمودار هیستوگرام در دو حالت: (1) پهنای دسته­های مشاهدات یکسان باشد و (2) دسته ­های مشاهدات دارای پهنای برابر نباشد؛
• محاسبه مقادیر چندک (دهک، چارک و صدک) در نمودار ساقه و برگ.

منابع:

• Fundamentals of Biostatistics. Rosner B., 8^th edition, 2016.
• Biostatistics for Biological and Health Sciences with Statdisk. Triola M. & Triola F., 1^st edition, 2014.
• Biostatistics for Dummies. C. Pezzullo., 2013.
• BIOSTSTISTICS: A Foundation for Analysis in the Health sciences. Daniel W. W., 8^th edition, 2005.